Dodał admin, 2011-03-15

"Jest piękna i z pewnością miała bardzo duże znaczenie", mówi o nowo odkrytym kamiennym monumencie archeolog z Uniwersytetu Wisconsin.

"Jednak prawdopodobnie nigdy nie dowiemy się kogo przedstawia lub co ta rzeźba oznacza jako całość." Monument odkryto w 2009 roku w miejscu zwanym Ojo de Agua, znajdującym się na południu Meksyku, w stanie Chiapas położonym wzdłuż wybrzeża Pacyfiku. Znalezisko po raz pierwszy opisane zostało w grudniowym wydaniu czasopisma Mexicon, poruszającego tematy badań mezoamerykańskich. Osobami pracującymi przy wykopaliskach byli John E. Clark z Brigham Young University oraz Emiliano Gallaga Murrieta, dyrektor Instytutu Antropologii i Historii w Chiapas. Rzeźba jest trzecim monumentem odkrytym w Ojo de Agua. Pierwszego odkryto przez przypadek, gdy lokalny rolnik natrafił na niego orając swoje pole w latach sześćdziesiątych XX wieku. Rzeźbę o której mowa w tym artykule również odnaleziono dość przypadkowo podczas kopania kanałów irygacyjnych. Inny ze znalezionych monumentów był głazem o płaskiej powierzchni i bez widocznych żłobień, odkryty w 2005 roku. Pierwsze czynności po znalezieniu ostatniego monumentu koncentrowały się na badaniu warstw gleby, w której go znaleziono. Dzięki temu uzyskano informacje, które często są dla archeologów niedostępne jeszcze zanim po razu pierwszy zobaczą znalezisko. "Z reguły rzeźby po raz pierwszy oglądane są przez archeologów, gdy udostępni je osoba posiadająca ich prywatną kolekcję, przez co często nie mamy pojęcia skąd pochodzą. Przedstawianie postaci i motywów zmienia się na przestrzeni czasu, a więc dzięki porównywaniu stylów możemy oszacować wiek znaleziska." twierdzi archeolog. "Jednak w przypadku rzeźby z południa Meksyku byliśmy w stanie określić wiek z dokładnością do 100 lat, co nie zdarza się zbyt często." Kontekst archeologiczny oraz datowanie radiowęglowe odnoszące się do naszej rzeźby potwierdza jej datę powstania na 1100 do 1000 p.n.e., a więc monument ma około 3000 lat. Jej wiek i styl odpowiadają okresowi Pre-klasycznemu, kiedy w tym regionie dominowała kultura Olmeków. Cel i znaczenie rzeźby są jednak trudniejsze do określenia. "W tego typu kulturach wszystko ma swoje znaczenie", mówi archeolog Michael D. Coe, profesor na Uniwersytecie Yale i ekspert w zakresie cywilizacji mezoamerykańskich. "Był to z pewnością monument publiczny - o dużym znaczeniu, prawdopodobnie związanym z człowiekiem, który w tamtym okresie rządził okolicznymi terenami." Profesor Coe nie był bezpośrednio zaangażowany w prace wykopaliskowe, zna jednak bardzo dobrze ich przebieg. "Wydaje się, że rzeźba może obrazować jakieś wydarzenie lub jest sposobem przekazania pewnego rodzaju informacji". Jest ona datowana na okres przed rozwojem piśmiennictwa, jednak podobnie jak współczesne symbole wykorzystywane międzynarodowo (znak Czerwonego Krzyża) mogła być wykorzystywana do komunikowania złożonych idei. Główną część rzeźby stanowi postać posiadająca pióropusz, przepaskę na biodra i ornamentowe akcesoria, w tym parę dużych ornamentów usznych, potężny naszyjnik oraz gruby pas z klamrą przypominającą głowę jaguara. Twarz posiada cechy przywodzące na myśl kwitnące rośliny, które identyfikują ją jako boga kukurydzy. Rzeźba zawiera także drugą, mniejszą postać oraz szereg asymetrycznych linii, które sugerować mogą pioruny, lokalne pasma górskie lub inne cechy charakterystyczne dla otaczającego środowiska. "Rzeźba jest bez wątpienia połączona z rolnictwem i kultem boga kukurydzy" twierdzi Coe wskazując na nieregularne kształty. "Burze przynoszą deszcz." Monument wykonany jest na płasko, z względnie kruchej skały wulkanicznej ważącej około 60 kilogramów. Wysokość rzeźby to około jeden metr, szerokość 35 centymetrów, a grubość waha się od 10 do 18 centymetrów. Użycie lokalnych materiałów pokazuje, że monument powstał w okolicach Ojo de Agua, jednak styl bardziej przypomina ten spotykany w większych ośrodkach Olmeków znajdujących się wzdłuż Zatoki Meksykańskiej oraz  Doliny Meksykańskiej. Sugeruje to również duże wpływy inter-regionalne. Nasza rzeźba nie jest wybitnym dziełem artystycznym, jak to ma miejsce w przypadku wielu monumentów wzniesionych przez Olmeków. Jednak mimo tego wydaje się ona być dość wyrafinowana. Dzięki jej odkryciu poszerza się nasza wiedza na temat Olmeków zamieszkujących południową część dzisiejszego Meksyku. Przedstawianie kukurydzy jest szczególnie godne uwagi. Kultywacja kukurydzy jest związana głownie z osiadłym trybem życia, nie z egzystencją przypominającą zachowanie nomadów. Świadczy to o tym, że w okolicach Ojo de Agua znajdowała się społeczność rolnicza. Zawarte składniki odżywcze w kukurydzy pozwoliły zapewne rozwinąć się tej społeczności, a jej cywilizacja posuwała się naprzód. Co więcej, wczesny wiek rzeźby podtrzymuje tezę, że związek kukurydzy z religią istniał od bardzo dawna. Ojo de Agua leży w sercu starożytnej prowincji Azteków, osadzonej w zakolach rzeki Coatan. Jest to najstarsza ze znanych siedzib mezoamerykańskich zawierająca piramidy umiejscowione wokół placów. Mimo, że nie przeprowadzono szczegółowych badań na ten temat sugeruje się, że dawna społeczność Ojo de Agua obejmowała obszar około 200 hektarów, co czyni ją największą społecznością w przedziale 1200 - 1000 lat p.n.e. Ograniczona liczba badań opisuje architekturę odpowiadającą dość dużej osadzie o dobrym rozplanowaniu. Sztuczne wzgórza i platformy rozlokowane są w specyficzny sposób związany z magnetyzmem Ziemi. Takie odkrycia przypisywane są raczej do późniejszych czasów, więc w tym wypadku jest to dość zaskakujące. Obszar, gdzie znaleziono rzeźbę był zamieszkiwany przez 150 do 200 lat przed tym, jak został opuszczony z nieznanych powodów. Oczekuje się, że w okolicach Ojo de Agua znajduje się jeszcze wiele nieodnalezionych monumentów, co na pewno doprowadzi do kontynuowania poszukiwań w tamtym obszarze. Prawdę mówiąc w tamtym regionie dopiero zaczyna się koncentracja działań archeologicznych. Odnajdywane przedmioty są fantastyczne. Te wczesne społeczności były często bardziej skomplikowane, niż możemy sądzić. Prace przy wykopaliskach były wspierane przez fundację archeologiczną New World Archaeological Foundation.