Charakterystyka aktywów trwałych

Dodał admin, 2007-12-19 Autor / Opracowanie: Sebastian Kosowski

Aktywa to majątek, środki gospodarcze, zasoby jednostki oraz zasoby pozostające pod kontrolą jednostki, które mają jej przynieść korzyści ekonomiczne, składniki trwale związane z jednostką

Jednostka osiąga korzyści ekonomiczne w okresie dłuższym niż 1 rok.
Polskie regulacje prawne nie definiują pojęcia aktywów. Ustawa o rachunkowości podaje definicje tylko wybranych aktywów: środków trwałych, inwestycji rozpoczętych, wartości niematerialnych i prawnych, rzeczowych składników majątku obrotowego, środków pieniężnych, dłużnych papierów wartościowych, należności długoterminowych i krótkoterminowych. W praktyce aktywa można podzielić na inne grupy niż by to wynikało z przepisów ustawy o rachunkowości. Jednym z kryteriów jest czas realizacji aktywów (zużycia bądź sprzedaży), czyli długości okresu oczekiwania na korzyści ekonomiczne. Tutaj wyróżniamy aktywa krótkoterminowe (bieżące – do 1 roku od dnia bilansowego) oraz długoterminowe (niebieżące - powyżej 1 roku od dnia bilansowego).
Kolejne kryterium to czas cyklu produkcyjnego, w którym wyróżniamy aktywa obrotowe i trwałe. Aktywa trwałe w ciągu więcej niż jednego cyklu produkcyjnego.
Następne kryterium to postać, pod jaką występują, czyli aktywa rzeczowe, aktywa niematerialne, aktywa finansowe oraz pozostałe aktywa (należności, rozliczenia międzyokresowe). Dokonując tych podziałów należy pamiętać, że do aktywów zalicza się także aktywa pieniężne (środki pieniężne).
Aktywa trwałe

I. Wartości niematerialne i prawne - są to prawa majątkowe o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, np. prawa autorskie, prawa do projektów, wynalazków, znaków towarowych itd.
• koszty zakończonych prac rozwojowych
• nabyta wartość firmy – różnica miedzy ceną nabycia jednostki lub zorganizowanej jej części, a niższą od niej wartość godziwą przejętych aktywów netto.
• nabyte autorskie prawa majątkowe np. programy komputerowe, prawa pokrewne, licencje, koncesje
• nabyte prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów użytkowych, oraz zdobniczych
• know-how – wiedzieć jak: wartość informacji uzyskanych przez jednostkę związanych z wiedza przemysłową, naukową, handlową.

II. Rzeczowe aktywa trwałe - np. środki trwałe o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok np, nieruchomości (grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntu, budowle i budynki, lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu; maszyny i urządzenia, środki trwałe w budowie, itd.). Każdy tzw. środek trwały o wartości jednostkowej powyżej 3,500 zł. - np. sprzęt komputerowy, wyposażenie biurowe - jest elementem rzeczowych aktywów trwałych. Środki trwałe podlegają odpisom amortyzacyjnym lub umorzeniowym. Zgodnie z nową ustawą nie ma obowiązku tworzenia tabeli amortyzacyjnej (planu amortyzacji), należy tylko ustalić i zapisać w zasadach finansowych okres lub stawki i metody jego amortyzacji. Nie ma obowiązku dokonywania comiesięcznych odpisów amortyzacyjnych, należy tylko je rozłożyć równomiernie w czasie.
• środki trwałe – spełniają warunki: okres użytkowania jest dłuższy niż 1 rok, są kompletne, do własnych potrzeb jednostki:
nieruchomości – grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntu, budynki, lokale, obiekty inżynierii lądowej i wodnej, własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego.; maszyny, urządzenia techniczne; środki transportu; ulepszenia w obcych środkach trwałych; inwentarz żywy
• środki trwałe w budowie – budowa, montaż, ulepszenie środka trwałego