Dodał admin, 2007-10-28 Autor / Opracowanie: Barbara Świeciak

Żaden nowotwór nie jest tworem obcym organizmowi. Może powstać w każdym okresie życia, nawet w łonie matki. Ogólnie rzecz biorąc, nowotworem nazywamy nieprawidłową tkankę

która rozrasta się nadmiernie i w sposób nieskoordynowany z sąsiadującymi tkankami. Każda tkanka, której komórki są zdolne do podziałów, może być punktem wyjścia dla nowotworu.
Zmianą chorobową, z której może rozwinąć się nowotwór jest stan przedrakowy. Wymaga on odpowiedniego leczenia i stałej kontroli lekarskiej, ale w żadnym wypadku nie wolno go lekceważyć. Niektóre stany przedrakowe skóry dość często stanowią punkt wyjścia dla nowotworów:
• rogowacenie starcze (rogowacenie słoneczne) – powstaje u osób starszych, przewlekle narażonych na działanie promieni słonecznych. Zmiany lokalizowane są zwłaszcza na skroniach, uszach, czole, łysinie u mężczyzn, dłoniach. Skóra jest sucha oraz łuszczy się, ma szaro – żółte zabarwienie, jest mało sprężysta, pogrubiała przy nadmiernej ekspozycji na słońce, pokryta głębokimi zmarszczkami. Wykwity takie mogą utrzymywać się nawet wiele lat. Leczenie odbywa się chirurgicznie, bądź poprzez głębokie zamrożenie płynnym azotem.
• róg skórny – jest to odmiana rogowacenia słonecznego, kształtem może przypominać rogi zwierzęcia, jest koloru żółtawego lub brunatnego. Powinien być usuwany chirurgicznie i badany histopatologicznie. Kiedy stwierdzi się, że jest utkany nowotworowo, należy zastosować laseroterapię lub głębokie zamrażanie.

• skóra pergaminowata i barwnikowa – do wystąpienia tego schorzenia niezbędne jest odziedziczenie dwóch „chorych” genów, po jednym od każdego z rodziców. Cechuje się występowaniem licznych piegów oraz teleangiektazji. Nieznany jest jeszcze sposób leczenia, jednak niezbędne jest unikanie nasłoneczniania skóry i stosowania kremów z filtrami UVA i UVB. Powstałe zmiany nowotworowe i przedrakowe leczy się krioterapią i chirurgicznie.
• rogowacenie chemiczne – wywoływane jest przez związki arsenu, przetwory smoły pogazowej i nieoczyszczoną parafinę. Zmiany mogą pojawić się dopiero po kilkudziesięciu latach. Rogowacenie arsenowe dotyczy głównie twarzy, dłoni i stop, zaś rogowacenie smołowcowe pojawia się na skórze twarzy, dłoni i moszny. Leczenie odbywa się chirurgicznie oraz poprzez zamrożenie płynnym azotem.
• rogowacenie białe (leukoplakia) – ma postać zmleczałych plam lub smug nabłonka o bruzdkowanej powierzchni. Czasami w jej obrębie pojawiają się nadżerki. Może przebiegać bezobjawowo. W jamie ustnej leukoplakii sprzyja zła higiena, palenie tytoniu, drażnienie niedopasowanymi protezami lub zębami próchniczymi. Lokalizuje się w jamie ustnej na błonie śluzowej policzków, na języku, wargach oraz na narządach płciowych. Leczenie odbywa się chirurgicznie oraz poprzez zamrożenie płynnym azotem.
Podobną chorobą do stanu przedrakowego jest rak przedinwazyjny (śródnabłonkowy), jednak nie jest możliwe rozróżnienie obydwu przypadków „na oko”, bez mikroskopu. Wykonanie odpowiednich badań, takich jak np. pobranie wycinka tkanki, jest życiową koniecznością. Rak przedinwazyjny nie daje przerzutów i możliwe jest całkowite jego wyleczenie. Nieleczony przechodzi w raka inwazyjnego, cechującego się pełną złośliwością.
Nowotwory dzielimy na łagodne (niezłośliwe) oraz złośliwe. Jest to podział bardzo ogólny. Różnią się między sobą budową mikroskopową oraz przebiegiem klinicznym i rokowaniem. Nowotwory łagodne cechuje powolny wzrost, brak naciekania okolicznych tkanek, wnikania do naczyń, przerzutów oraz nawrotu po leczeniu. Ich rokowanie, co do dalszego trybu życia i wyleczenia jest dobre. Nowotwory złośliwe posiadają cechy przeciwne, a przebieg kliniczny jest bardzo ciężki i rokowania niepewne.